आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिन (International Tiger Day) दरवर्षी 29 जुलै रोजी जगातील अनेक देशांमध्ये साजरा केला जातो. वाघांचे संवर्धन आणि त्यांच्या नामशेष होणाऱ्या प्रजातींचे जतन करण्याच्या उद्देशाने आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिन साजरा केला जातो. यानिमित्ताने लोकांना वाघांच्या प्रजाती नष्ट होण्याबाबत जागरूक केले जाते. खरं तर, जागतिक वन्यजीव निधीच्या अहवालानुसार, गेल्या 150 वर्षांत वाघांची संख्या सुमारे 95 टक्क्यांनी घटली आहे. व्याघ्र दिन साजरा करण्याचा निर्णय घेत असतानाच देशांनी वाघांची संख्या दुप्पट करण्याचे लक्ष्य ठेवले होते. हे उद्दिष्ट पूर्ण करण्यासाठी अनेक देश प्रयत्न करत आहेत. भारताने 2018 मध्येच वाघांच्या प्रजाती दुप्पट करण्याचे लक्ष्य गाठले आहे. 2018 मध्ये भारतात वाघांची संख्या 2900 पेक्षा जास्त होती. आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिन साजरा केव्हा सुरू झाला, वाघ दिनाचा इतिहास काय आहे आणि यंदाच्या व्याघ्र दिनाची थीम काय आहे हे जाणून घेऊया.

आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिनाचा इतिहास

व्याघ्र दिन 2010 पासून साजरा करण्यास सुरुवात झाली. रशियातील पीटर्सबर्ग येथे एका आंतरराष्ट्रीय परिषदेचे आयोजन करण्यात आले होते, ज्यामध्ये 29 जुलै हा जागतिक व्याघ्र दिन म्हणून साजरा करण्याचा निर्णय घेण्यात आला होता. या आंतरराष्ट्रीय समिटमध्ये 13 देश सहभागी झाले होते. वाघांच्या प्रजाती नष्ट होत असल्याबद्दल चिंता व्यक्त करत 2022 पर्यंत वाघांची संख्या दुप्पट करण्याचे लक्ष्य ठेवले आहे.

व्याघ्र दिनाची थीम

गेल्या वर्षी व्याघ्र दिनाची थीम होती "त्यांचे जगणे आपल्या हातात आहे." त्याच वेळी, आंतरराष्ट्रीय व्याघ्र दिन 2022 ची थीम "वाघांची संख्या पुनरुज्जीवित करण्यासाठी भारताने प्रोजेक्ट टायगर लाँच केला" आहे.

जागतिक व्याघ्र दिन कसा साजरा केला जातो?

या दिवशी वाघांच्या संवर्धनासंदर्भात चर्चासत्र आयोजित केले जातात. या माध्यमातून अधिकाधिक लोकांना वाघांची माहिती देऊन त्यांच्या संवर्धनाबाबत प्रबोधन केले जाते. वाघांच्या संरक्षणासाठी काम करणाऱ्या संस्थांना प्रोत्साहन आणि देणगी दिली जाते.