दिवाळी संपली की, सर्वांना वेध लागतात ते तुलसीच्या लग्नाचे. हा दिवस म्हणजे तुळशीचे बाळकृष्णाबरोबर किंवा शालिग्रामरूपी विष्णूबरोबर लग्न लावून देण्याचा उत्सव. असं म्हणतात तुळशीच्या लग्नाने दिवाळीची सांगता होते. कार्तिकी एकादशीनंतर दुसऱ्या दिवशी तुळशीचं लग्न पार पडतं. देवउठनी एकादशीला विष्णू देव चार महिन्याच्या निद्रावस्थेतून जागे होतो असं म्हणतात. तुळशी विवाहपासून लग्नाच्या मुहूर्ताला सुरुवात होते. पूर्वीच्या काळात तुळशी विवाहाच्या दिवशी तुळशीचं लग्न घरातील किशोरवयीन मुलासोबत किंवा शाळीग्राम दगडासोबत केलं जायचं.
असे मानले जाते की तुळशी विवाह केल्याने कन्यादान सारखेच फळ मिळते आणि मोक्षाचे दरवाजे उघडतात. तसेच तुळशीजी आणि शाळीग्राम यांच्या कृपेने वैवाहिक जीवनातील अडथळेही दूर होतात आणि वैवाहिक जीवनात आनंद टिकून राहतो.
तुळशी विवाहाचा शुभ मुहूर्त
यावर्षी कार्तिक महिन्यातील शुक्ल पक्षातील द्वादशी तिथी 23 नोव्हेंबरला रात्री 0902 वाजता सुरू होणार आहे. तर 24 नोव्हेंबरला रात्री 07.05 वाजेपर्यंत असणार आहे. हिंदू धर्मानुसार उदय तिथीला सण साजरा करण्यात येतो. म्हणून उदय तिथीनुसार 24 नोव्हेंबरला तुळशी विवाहला सुरुवात होणार आहे. प्रदोष काळात तुळशी विवाह केला जातो. तुळशी विवाहाच्या दिवशी सायंकाळी 5.25 पासून प्रदोष काल सुरु होणार आहे.
तुळशी विवाहाच्या दिवशी जुळून येणारे 3 योग
अमृत सिद्धी योग
तुळसी विवाहाच्या दिवशी सकाळी 6.51 वाजल्यापासून अमृत सिद्धी योगाला सुरुवात होत असून संध्याकाळी 04.00 वाजेपर्यंत असणार आहे.
सर्वार्थ सिद्धी योग
तुळसी विवाहाच्या दिवशी दिवसभर सर्वार्थ सिद्धी योग असून हा धार्मिक कार्य अत्यंत शुभ मानली जातात.
सिद्धी योग
कार्तिक महिन्यातील द्वादशी तिथीलाही सिद्धी योग असून जो 24 नोव्हेंबरला सकाळी 09.05 वाजेपर्यंत असणार आहे.
असा करा तुळशी विवाह
तुळशीविवाहासाठी सर्व भक्तांनी प्रथम स्वच्छ लाकडी स्टूलवर आसन पसरवून भांडे गेरूने रंगवावे आणि स्टूलवर तुळशीची प्रतिष्ठापना करावी.
दुसऱ्या चौकटीवरही आसन पसरवून त्यावर भगवान शाळीग्राम बसवावे आणि दोन्ही खांबांवर उसाने मंडप सजवावा.
आता एक कलश पाण्याने भरून त्यात आंब्याची पाच-सात पाने टाकून पूजास्थळी स्थापित करा.
नंतर शाळीग्राम आणि तुळशीसमोर तुपाचा दिवा लावा आणि गंधगोळी किंवा कुंकूवाने टिळा लावा. तुळशीला लाल रंगाची चुनरी अर्पण करा, तुळशीला बांगड्या, बिंदी इत्यादींनी सजवा.
हातात पदासह शाळीग्राम काळजीपूर्वक घेऊन सात वेळा तुळशीची प्रदक्षिणा घालावी आणि पूजा संपल्यानंतर तुळशी आणि शाळीग्रामची आरती करून सुख व सौभाग्य मिळावे यासाठी प्रार्थना करावी.
तुळशी विवाहाचे महत्त्व
तुळशीचा विवाह योग्य रीतीने करणाऱ्याला मोक्षप्राप्ती होते, असे मानले जाते. यासोबतच तुळशीची आणि शाळीग्रामची विधिवत पूजा केल्याने सर्व मनोकामना पूर्ण होतात आणि आयुष्यभर घरात सुख-समृद्धी नांदते. याशिवाय घरातील सदस्यांवर कोणत्याही प्रकारचा त्रास होत नाही.