India Trade Deficit : भारत सरकार देशाची निर्यात वाढवण्यासाठी कसोशीने प्रयत्न करत आहे. यात सरकारला यशही मिळत आहे, मात्र आयातीतील झपाट्याने वाढ होत असल्याने व्यापार तुटीच्या आघाडीवर देशाची निराशा होत आहे. रुपया कमजोर झाल्याने आणि वस्तूंच्या वाढत्या किमतींमुळे जूनच्या तिमाहीत भारताची व्यापार तूट $69 अब्ज झाली. त्यापैकी केवळ 5 देशांचे योगदान $ 55.2 अब्ज आहे. (india trade deficit with these five countries are biggest after so much efforts to push export further)
त्यामुळे नुकसान वाढत आहे
या वर्षी एप्रिल ते जून या तिमाहीत भारताची एकूण निर्यात वाढून $121 अब्ज झाली आहे. याच काळात भारताची आयातही $190 अब्ज इतकी वाढली. अशाप्रकारे, जून तिमाहीत भारताची व्यापार तूट $69 अब्ज होती. CMIE इकॉनॉमिक आऊटलूकच्या आकडेवारीनुसार, जून तिमाहीत व्यापार तूट $14.5 बिलियनने वाढली आहे जी जानेवारी-मार्च 2022 च्या तिमाहीच्या तुलनेत वाढली आहे. वार्षिक आधारावर, यात $37.5 अब्ज इतकी मोठी वाढ झाली आहे. जून तिमाहीत भारताला 34 देशांसोबत व्यापार तुटीचा सामना करावा लागला. चला पाहूया कोणते 5 देश आहेत ज्यांच्यासोबत भारताला सर्वाधिक व्यापार तूट सहन करावी लागत आहे...
चीन : व्यापाराच्या या असंतुलनाबद्दल म्हणजेच भारताच्या निर्यात आयात दराबद्दल बोलायचे तर शेजारी देश चीन पहिल्या स्थानावर आहे. आकडेवारीनुसार, जून तिमाहीत भारताने चीनला केवळ $4.7 अब्ज डॉलरची निर्यात केली, तर भारताने चीनकडून $24.3 अब्ज आयात केली. अशाप्रकारे, जून तिमाहीत भारताची चीनसोबतची व्यापार तूट $19.7 अब्ज होती. या कालावधीत भारताने चीनकडून $7.8 अब्ज डॉलर किमतीच्या इलेक्ट्रॉनिक्स वस्तू, $6.5 अब्ज डॉलरच्या अभियांत्रिकी वस्तू, $5.5 अब्ज रसायने आणि $2.4 अब्ज डॉलर्सच्या गैर-अभियांत्रिकी वस्तूंची खरेदी केली. दुसरीकडे, चीनने या काळात भारताकडून $1.2 बिलियन किमतीची कृषी उत्पादने, $697 दशलक्ष किमतीची रसायने आणि $623 दशलक्ष किमतीची अभियांत्रिकी वस्तू खरेदी केल्या.
इराक : भारताची इराकबरोबरची व्यापार तूट दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. जून तिमाहीत भारताची इराकसोबत 11.3 अब्ज डॉलरची व्यापार तूट होती. भारताने या काळात इराकमधून $11.4 बिलियन किमतीचे कच्चे तेल आणि $0.4 बिलियन किमतीचे पेट्रोलियम पदार्थ आयात केले. भारताने या कालावधीत $312 दशलक्ष किमतीची कृषी उत्पादने आणि $200 दशलक्ष किमतीची रसायने आणि इतर उत्पादित वस्तू इराकला निर्यात केल्या.
सौदी अरेबिया : व्यापार तुटीच्या बाबतीत सौदी अरेबिया तिसऱ्या क्रमांकावर आहे. जून तिमाहीत सौदी अरेबियासोबतच्या व्यापारात भारताला $9.3 अब्जचा तोटा झाला. या काळात भारताने सौदी अरेबियाकडून $8.3 अब्ज डॉलरचे कच्चे तेल आयात केले. याशिवाय भारताने $1.5 बिलियन किमतीची पेट्रोलियम उत्पादने आणि $1.3 बिलियन किमतीची रसायने आणि रासायनिक उत्पादने आयात केली. दुसरीकडे, सौदी अरेबियाने भारताकडून $575 दशलक्ष किमतीची कृषी उत्पादने, $419 दशलक्ष किमतीची रसायने आणि $626 दशलक्ष किमतीची अभियांत्रिकी वस्तू खरेदी केल्या आहेत.
रशिया : युक्रेनसोबत युद्ध सुरू झाल्यानंतर भारताची रशियाकडून कच्च्या तेलाची आयात झपाट्याने वाढली आहे. त्याचा परिणाम जून तिमाहीतील व्यापाराच्या आकडेवारीत स्पष्टपणे दिसून येत आहे आणि यामुळे रशियाने व्यापार तुटीच्या बाबतीत चौथ्या स्थानावर झेप घेतली आहे. या कालावधीत, भारताने $7 अब्ज किमतीची क्रूड आणि पेट्रोलियम उत्पादने, $1.2 अब्ज रसायने आणि खते आणि $01 अब्ज खनिजे आणि खनिजे रशियाकडून आयात केली. रशियाने या कालावधीत भारतातून $316 दशलक्ष किमतीची रसायने आणि इतर उत्पादित उत्पादने आणि $117 दशलक्ष किमतीची कृषी उत्पादने आयात केली.
संयुक्त अरब अमिराती (UAE) : आखाती देश संयुक्त अरब अमिराती या यादीत पाचव्या क्रमांकावर आहे. जून तिमाहीत भारताची या देशासोबत 6.1 अब्ज डॉलरची व्यापार तूट होती. भारताने समीक्षाधीन कालावधीत UAE मधून $8.6 अब्ज डॉलरचे कच्चे तेल आणि पेट्रोलियम उत्पादनांची सर्वाधिक आयात केली आहे. त्यापाठोपाठ $3.3 अब्ज किमतीचे हिरे आणि रत्ने आणि मौल्यवान दगड आणि $1.1 बिलियन किमतीचे अभियांत्रिकी सामान होते. भारताने $2.6 अब्ज किमतीची पेट्रोलियम उत्पादने, $1.2 बिलियन किमतीची अभियांत्रिकी वस्तू, $792 दशलक्ष किमतीची कृषी उत्पादने, $659 दशलक्ष किमतीची इलेक्ट्रॉनिक वस्तू आणि $484 दशलक्ष किमतीची रासायनिक उत्पादने UAE ला निर्यात केली.