भारतीय वैशाख महिन्यातील शुक्ल पक्षाच्या तिसऱ्या दिवशी अक्षय्य तृतीया (Akshaya Tritiya) साजरी केली जाते. ग्रेगोरियन कॅलेंडरनुसार (Gregorian calendar), हे एप्रिल-मे महिन्यात येते. या दिवशी सूर्य आणि चंद्र हे दोन्ही त्यांच्या ग्रहस्थानी सर्वोत्तम असल्याचे म्हटले जाते. हा दिवस 'अखा तीज' म्हणूनही ओळखला जातो.

अक्षय्य तृतीयेचा इतिहास

• वेद व्यास आणि पार्वती पुत्र गणेश यांनी या दिवशी महाभारताचे महाकाव्य लिहिले.

• या दिवशी भगवान विष्णूने पृथ्वीवरील अन्यायाचा नाश करण्यासाठी परशुराम म्हणून जन्म घेतला.

• या दिवशी अन्नपूर्णा देवीचा जन्म झाला.

• या दिवशी भगवान कृष्णाने मदतीसाठी आलेल्या आपल्या गरीब मित्र सुदामाला संपत्ती आणि आर्थिक लाभ दिला.

• महाभारतानुसार, या दिवशी भगवान श्रीकृष्णाने पांडवांना वनवासात असताना 'अक्षय पत्र' दिले होते. श्रीकृष्णाने त्यांना आशीर्वाद दिला जो अमर्यादित प्रमाणात अन्न तयार करत राहील ज्यामुळे त्यांना कधीही भूक लागणार नाही.

• या दिवशी गंगा नदी स्वर्गातून पृथ्वीवर अवतरली.

• या दिवशी कुबेराने लक्ष्मीची पूजा केली आणि अशा प्रकारे देवांचे खजिनदार म्हणून काम सोपवले गेले.

• जैन धर्मात, हा दिवस त्यांचा पहिला देव आदिनाथ यांच्या स्मरणार्थ साजरा केला जातो.

अक्षय्य तृतीयेच्या दिवशी करा या गोष्टी

• विष्णूचे भक्त या दिवशी उपवास करून देवतेची पूजा करतात. नंतर गरिबांना तांदूळ, मीठ, तूप, भाजीपाला, फळे, कपडे वाटून दान केले जाते. भगवान विष्णूचे प्रतीक म्हणून तुळशीचे पाणी सर्वत्र शिंपडले जाते.

• या दिवशी बरेच लोक सोने आणि सोन्याचे दागिने खरेदी करतात. सोने हे सौभाग्य आणि संपत्तीचे प्रतीक असल्याने या दिवशी खरेदी करणे पवित्र मानले जाते.

• परंपरेनुसार या दिवशी घराच्या कोणत्याही भागात अंधार नसावा. घरात अंधार असेल तर दिवा लावावा. यामुळे घरामध्ये देवीची कृपा कायम राहील.

• हिंदू धर्मात तुळशीला महत्त्वाचे स्थान आहे. तुळशीची पाने न धुता वापरणे अपवित्र मानले जाते. त्यामुळे ते लक्ष्मी किंवा विष्णूला अर्पण करू नयेत. तुळशीची पाने तोडण्यापूर्वी आंघोळ करावी.

• अक्षय्य तृतीयेच्या दिवशी लक्ष्मीचेही आगमन होते. त्यामुळे आंघोळ केल्यावर घरातील तिजोरी आणि कपाटांची साफसफाई करा.