वजन कमी करणे असो किंवा तंदुरुस्त राहण्यासाठी पहिली पायरी म्हणजे आहार. भूक नियंत्रित ठेवण्यापासून ते आहाराच्या विविध पद्धतींचा अवलंब करण्यापर्यंत अनेक पर्याय अवलंबले जातात. निरोगी राहण्यासाठी फक्त एकच मंत्र लक्षात ठेवायचा आहे, तो म्हणजे शरीराला आवश्यक प्रमाणात पोषण योग्य पद्धतीने देणे. तुमचे अन्न आणि त्याचे पचन यांचा समतोल जितका चांगला असेल तितका त्याचा परिणाम शरीरावर होईल. म्हणूनच तज्ञ कॅलरीजची गणना समजून घेण्याची शिफारस करतात.

कॅलरी म्हणजे शरीराला मिळणारी ऊर्जा. जर ते कमी असेल तर असमतोल देखील आहे आणि जर ते जास्त असेल तर देखील. तुमच्या दैनंदिन कॅलरीच्या सेवनावर लक्ष ठेवून तुम्ही फिट राहण्यासाठी महत्त्वाची पावले उचलू शकता. एकदा ही कल्पना समजली की मग ती रुटीनमध्ये आणायला हरकत नाही. कमी कॅलरीजमध्येही तुम्ही तुमचे पोट भरू शकता. कसे ते जाणून घ्या

नाश्त्यात बदल करा

आहार संतुलित ठेवण्याचा हा सर्वोत्तम मार्ग आहे. सकाळचा नाश्ता असो, संध्याकाळचा चहा असो किंवा दिवसभरात थोडा भूक वाढवणारा नाश्ता असो, त्यात संतुलित प्रमाणात पौष्टिक पर्यायांचा समावेश केला पाहिजे. मग ते डाएटिंगबद्दल असो किंवा वजन नियंत्रण आणि वजन कमी करण्याबद्दल असो. त्यामुळे तुमच्या न्याहारीमध्ये अशा गोष्टींचा अवश्य समावेश करा, ज्यात जास्त पोषण आणि पोट भरेल आणि त्यामुळे नुकसान होत नाही.

कॉर्न आणि पॉपकॉर्न

वजन कमी करण्यासाठी ज्वारी हा एक चांगला पर्याय मानला जातो पण पॉपकॉर्नचे प्रकरण थोडे वेगळे आहे. जर तुम्ही जास्त तेल, मसाले आणि मीठ न घालता पॉपकॉर्न बनवले तर कमी कॅलरीज पोट भरण्यासाठी हा एक उत्तम पर्याय ठरू शकतो. हे संपूर्ण धान्य आहे आणि फायबरमध्ये समृद्ध आहे. पॉपकॉर्नचे सेवन फायदेशीर आहे कारण ते हृदयरोग, मधुमेह आणि काही प्रकारच्या कर्करोगाचा धोका कमी करू शकते. होय, पण बाजारात उपलब्ध असलेले मसाले आणि चीज यांनी भरलेले पॉपकॉर्न या वर्गात येत नाहीत. त्याचप्रमाणे ज्वारी, बाजरी किंवा तांदूळ हे साधे खाल्ल्यासही तेच फायदे मिळतात. पॉपकॉर्नचा एक मोठा वाटी एकाच वेळी खाल्ला जाऊ शकतो.

पनीर आणि दही

पोटातील चांगल्या बॅक्टेरियाच्या बाबतीत दही सर्वोत्तम मानले जाते. दही पोट भरल्याची अनुभूती देते. सर्वात महत्वाची गोष्ट म्हणजे ती अनेक प्रकारे वापरली जाऊ शकते. तुम्ही ते लस्सी, फळ किंवा कोशिंबीर किंवा रिकाम्या पोटीही खाऊ शकता. जेवणात भाजी किंवा मसूर जास्त मसालेदार असेल तर त्याचा वापर रोटीसोबतही करता येतो. दक्षिण भारतात, सकाळचा नाश्ता हा सहसा दह्यात भिजवलेले पोहे असतो. पनीर ग्रेव्ही न घालता, तेलात किंवा तुपात शिजवूनही खाता येते (घरी बनवलेल्या छेनाच्या रूपातही खाता येते). यासाठी नॉन-स्टिक तव्यावर किंवा तव्यावर थोडं ऑलिव्ह ऑईल किंवा घरगुती तूप लावून पनीर हलके तपकिरी भाजून घ्या आणि नंतर सॅलड ड्रेसिंगमध्ये, फळांसह किंवा वाफवलेला रवा आणि मैदा मोमोजमध्ये भरून खा.तुमची इच्छा असेल तर तुम्ही चिमूटभर मीठ आणि काळी मिरी टाकून रिकामे खाऊ शकता. हे दोन्ही पदार्थ प्रथिने आणि कॅल्शियम दोन्हीचे उत्कृष्ट स्रोत आहेत.

बदाम, पिस्ता आणि अक्रोड

सुका मेवा हा नेहमीच आरोग्यदायी आहार म्हणून ओळखला जातो. बदाम आणि अक्रोड सारखे सुके फळ हृदयाच्या आरोग्यापासून ते मेंदूला ऊर्जा देण्यापर्यंत उपयुक्त आहेत. विशेषतः थंडीच्या दिवसात. येथे प्रमाणाची काळजी घेणे फार महत्वाचे आहे. एका सामान्य प्रौढ व्यक्तीसाठी दिवसभरात 6-8 बदाम, 6-8 अक्रोड (दोन तुकडे) आणि 8-10 पिस्ते पुरेसे असतात. तुम्ही ते दिवसाच्या सुरुवातीला नाश्त्यात, संध्याकाळच्या चहासोबत किंवा मध्यंतरी भूक लागल्यावर खाऊ शकता. फायबरबरोबरच ते भरपूर खनिजे देखील पुरवतील.

गाजर आणि टोमॅटो सूप

गाजर आणि टोमॅटो केवळ पचनाच्या दृष्टीने चांगलेआहे तसेच ते शरीराला असे अनेक पौष्टिक घटक देतात जे गंभीर समस्या टाळण्यास प्रभावी ठरतात. फायबरसोबतच त्यांच्यापासून शरीराला भरपूर पाणीही मिळते. कोलेस्टेरॉलचे संतुलन राखण्यासोबतच ते शरीरातील विषारी पदार्थ बाहेर टाकण्यासही मदत करतात. गाजरात व्हिटॅमिन ए आणि बीटा कॅरोटीन असते जे डोळ्यांसाठी खूप चांगले असते. सगळ्यात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे गाजर आणि टोमॅटो दोन्ही पोट भरल्याचं समाधान देतात. लक्षात ठेवण्यासारखी गोष्ट म्हणजे सूपमध्ये मलई, लोणी आणि साखर-मीठ यांचा वापर कमीत कमी ठेवावा. त्याची चव आणि उपयुक्तता वाढवण्यासाठी तुम्ही गाजरांवर काळी मिरी आणि लिंबूही टाकू शकता. वाफवलेले गाजर खाल्ले तर आणखी चांगले. तुम्ही त्यात बीटरूट देखील घालू शकता.